Tranh chấp hợp đồng có thể giải quyết bằng phương thức nào?

Phương thức giải quyết tranh chấp bằng việc thương lượng

Theo quy định của pháp luật, để giải quyết tranh chấp phát sinh từ hợp đồng, các bên có quyền tự thương lượng với nhau về các mẫu thuẫn, xung đột, bất đồng để tiến tới sự dung hòa về mặt lợi ích giữa các bên trên cơ sở cùng nhau bàn bạc, cùng nhau giải quyết. Đây là phương thức giải quyết đầu tiên thường được các bên lựa chọn bởi sự thuận tiện, đơn giản, thủ tục linh hoạt của nó. Phương thức này còn đạt được ưu thế khi nó đảm bảo bí mật, uy tín của các bên, tiết kiệm thời gian, kinh phí, không làm phương hại đến mối quan hệ hợp tác hai bên. Trong trường hợp thương lượng không đạt hiệu quả, các bên có thể lựa chọn phương thức giải quyết khác mà không gặp bất cứ cản trở nào.

Tuy vậy, phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng bằng phương pháp thương lượng cũng bộc lộ nhiều nhược điểm như sự phụ thuộc vào thiện chí của các bên. Nếu một bên muốn dùng thương lượng để kéo dài thời gian thực hiện nghĩa vụ thì hiệu quả giải quyết của phương thức này không đạt được. Hơn nữa, do bản chất của thương lượng là sự thỏa thuận của các bên trong việc giải quyết tranh chấp phát sinh nên sẽ không có một cơ chế nào đảm bảo tính bắt buộc thi hành.

Công ty Luật TNHH Everest - Tổng đài tư vấn pháp luật (24/7): 1900 6198
Công ty Luật TNHH Everest - Tổng đài tư vấn pháp luật (24/7): 1900 6198


Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng bằng hòa giải

Hòa giải là phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng, trong đó các bên cũng nhau bàn bạc, thỏa thuận để giải quyết tranh chấp phát sinh có sự hỗ trợ của bên thứ ba. Đó có thể là cá nhân, tổ chức do các bên lựa chọn, bên thứ ba chỉ đóng vai trò trung gian đưa ra ý kiến về việc giải quyết tranh chấp phát sinh giữa các bên, không có quyền phán xét và quyết định cuối cùng vẫn thuộc về các bên tranh chấp.

Phương pháp giải quyết tranh chấp bằng hòa giải cũng có nhiều ưu điểm như: Các bên có thể chủ động trong việc lựa chọn thời gian, địa điểm hòa giải và bên thứ ba hỗ trợ hòa giải.Hòa giải tạo cơ hội để hai bên ngồi lại, bày tỏ quan điểm của mình về tranh chấp và làm giảm sự căng thẳng giữa các bên ngay cả khi quyền lợi của họ đang bị xâm phạm. Hơn nữa, hòa giải sẽ duy trì được mối quan hệ vốn có của các bên, bí mật kinh doanh vẫn sẽ được bảo vệ.

Tuy nhiên, do hòa giải cũng xuất phát từ sự tự nguyện tham gia và tự do thỏa thuận của các bên nên việc hòa giải có tiến hành được hay không phụ thuộc vào sự nhất trí của các bên. Bên thứ ba là hòa giải viên không có quyền đưa ra quyết định mang tính chất ràng buộc, cưỡng chế thi hành đối với cả hai bên nên các cam kết từ quá trình hòa giải không có giá trị bắt buộc thi hành, hoàn toàn phụ thuộc vào sự thiện chí, tự nguyện của các bên.

Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng bằng trọng tài thương mại

Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng tín dụng bằng trọng tài thương mại cũng bắt nguồn từ sự thỏa thuận của các bên trên cơ sở tự nguyện và được tiến hành theo các quy định của pháp luật mà chủ yếu là Luật trọng tài thương mại. Các bên được quyền thỏa thuận lựa chọn trọng tài phù hợp, có thể là trước hoặc sau khi phát sinh tranh chấp.

Thực tiễn áp dụng cho thấy phương thức giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại có một số ưu điểm như sau:

Thứ nhất, đây là phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng theo nguyên tắc không công khai nếu các bên không có thỏa thuận khác. Đây là một ưu điểm mà bất cứ các bên tranh chấp đều coi trọng bởi nó hạn chế sự tiết lộ các bí quyết kinh doanh, giữ được uy tín các bên.

Thứ hai, quyết định của Trọng tài là chung thẩm, vì vậy nó có giá trị bắt buộc với các bên và quyền kháng cáo trong trường hợp này bị vô hiệu. Việc xét xử tại Trọng tài thương mại chỉ diễn ra ở một cấp xét xử, điều này không giống với việc xét xử tại Tòa án là hai cấp. Chính vì vậy nó tạo tiền đề cho ưu điểm thứ ba.

Thứ ba, giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại thể hiện sự năng động, linh hoạt, mềm dẻo, rút ngắn thủ tục tố tụng, tiết kiệm được thời gian của các bên.

Thứ tư, giải quyết tranh chấp bằng trọng tài không bị giới hạn về mặt lãnh thổ do đó các bên có thể lựa chọn bất kỳ trọng tài nào để giải quyết tranh chấp của mình.

Tuy nhiên, việc lựa chọn phương thức giải quyết bằng trọng tài cũng bộc lộ một số nhược điểm như: Việc thi hành phán quyết trọng tài phụ thuộc rất nhiều vào sự tự nguyện của các bên tranh chấp. Bên được thi hành phán quyết trọng tài chỉ có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự thi hành phán quyết khi đã hết thời hạn thi hành phán quyết trọng tài mà bên phải thi hành phán quyết không tự nguyện thi hành và cũng không yêu cầu huỷ phán quyết trọng tài. Bên cạnh đó, một trong các bên tranh chấp có thể nộp đơn yêu cầu Tòa án hủy bỏ phán quyết trọng tài. Ngoài ra, việc giải quyết bằng phương thức trọng tài đòi hỏi chi phí tương đối cao.

Phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng bằng Tòa án

Việc giải quyết tranh chấp hợp đồng tín dụng bằng con đường tài phán được xem như giải pháp cuối cùng để phân định quyền lợi giữa các bên theo quy định của pháp luật tố tụng khi mà việc áp dụng phương thức giải quyết tranh chấp bằng thương lượng, hòa giải không đạt hiệu quả và các bên cũng không có sự thỏa thuận giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại. Hơn nữa, việc tự giải quyết tranh chấp của các bên thường gặp nhiều khó khăn do nhiều nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan, vì vậy, cần có sự can thiệp của cơ quan nhà nước có thẩm quyền mà chủ yếu là Tòa án nhân dân. Mặt khác, tuy quyết định của Trọng tài thương mại có tính chung thẩm nhưng việc thi hành phán quyết trọng tài phụ thuộc rất nhiều vào thiện chí các bên. Do đó, Tòa án là con đường cuối cùng để các bên lựa chọn trong việc giải quyết tranh chấp phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng của mình.

Phương thức giải quyết tranh chấp bằng Tòa án có nhiều ưu điểm vượt trội so với các phương thức khác, cụ thể như:

Thứ nhất, do Tòa án là cơ quan nhân danh Nhà nước nên phán quyết của Tòa án được đảm bảo thi hành bởi sức mạnh cưỡng chế của nhà nước. Cơ quan thi hành án là cơ quan chuyên trách, có đầy đủ biện pháp, phương tiện để thi hành các bản án đã có hiệu lực pháp luật.

Thứ hai, khi lựa chọn Tòa án là cơ quan giải quyết tranh chấp việc giải quyết có thể qua nhiều cấp xét xử vì thế sẽ đảm bảo cho quyết định của Tòa án được chính xác, công bằng, khách quan, đảm bảo quyền lợi đến mức cao nhất của các bên trong tranh chấp.

Thứ ba, chi phí cho việc giải quyết tại Tòa án thấp hơn rất nhiều so với việc nhờ đến các tổ chức trọng tài thương mại.

Bên cạnh những ưu điểm đó, phương pháp giải quyết tranh chấp hợp đồng bằng con đường Tòa án cũng có một số nhược điểm như sau: Tòa án xét xử công khai nên các bí mật kinh doanh của các bên cũng khó có thể giữ kín, uy tín các bên trên thương trường giảm sút, nó có thể ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh của họ. Ngoài ra, việc xét xử qua nhiều cấp tuy là có thể đảm bảo được tính chính xác, công bằng trong việc giải quyết tranh chấp nhưng nó lại làm kéo dài thời gian, gây căng thẳng tâm lý cũng như tiêu tốn tiền bạc của các bên tham gia tố tụng tại Tòa.

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

  1. Bài viết trong lĩnh vực nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
  2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết
  3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail:info@everest.org.vn.