Đơn phương chấm dứt hợp đồng là hành vi pháp lý của một bên (đơn phương) nhằm chấm dứt thực hiện các thỏa thuận đã được ghi nhận trong hợp đồng.
Luật Thương mại năm 2005 không có quy định cụ thể về đơn phương chấm dứt hợp đồng thương mại, tuy nhiên có thể áp dụng Bộ luật Dân sự năm 2015 để xử lý các trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng như sau:
"Điều 428. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng
1- Một bên có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và không phải bồi thường thiệt hại khi bên kia vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng hoặc các bên có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.
2- Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng phải thông báo ngay cho bên kia biết về việc chấm dứt hợp đồng, nếu không thông báo mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.
3- Khi hợp đồng bị đơn phương chấm dứt thực hiện thì hợp đồng chấm dứt kể từ thời điểm bên kia nhận được thông báo chấm dứt. Các bên không phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ, trừ thỏa thuận về phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại và thỏa thuận về giải quyết tranh chấp. Bên đã thực hiện nghĩa vụ có quyền yêu cầu bên kia thanh toán phần nghĩa vụ đã thực hiện.
4- Bên bị thiệt hại do hành vi không thực hiện đúng nghĩa vụ trong hợp đồng của bên kia được bồi thường.
5- Trường hợp việc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng không có căn cứ quy định tại khoản 1 Điều này thì bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng được xác định là bên vi phạm nghĩa vụ và phải thực hiện trách nhiệm dân sự theo quy định của Bộ luật này, luật khác có liên quan do không thực hiện đúng nghĩa vụ trong hợp đồng".
Theo đó, một bên được quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng trong các trường hợp:
(i) Bên kia vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ hợp đồng, khiến cho bên bị vi phạm không đạt được mục đích giao kết hợp đồng;
(ii) Các bên đã có thỏa thuận trước;
(iii) Pháp luật có quy định về các trường hợp được đơn phương chấm dứt hợp đồng khác.
Trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng tại khoản 1 của Điều 428Bộ luật Dân sự năm 2015được trích dẫn trên, bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng không phải bồi thường thiệt hại.
Về hậu quả pháp lý của việc tuyên bố đơn phương chấm dứt hợp đồng không giống như hủy bỏ hợp đồng, việc tuyên bố đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng chỉ chấm dứt việc thực hiện các thỏa thuận chưa thực hiện trong hợp đồng, tính đến thời điểm có thông báo hoặc hành vi rõ ràng của một bên về việc chấm dứt hợp đồng. Tức là, phần hợp đồng đã được thực hiện vẫn có giá trị pháp lý. Bên đã thực hiện nghĩa vụ có quyền yêu cầu bên kia thanh toán. Đối với các thỏa thuận thuộc phần hợp đồng bị chấm dứt từ thời điểm đơn phương, các bên không phải tiếp tục thực hiện, trừ các thỏa thuận liên quan đến phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại hoặc thỏa thuận giải quyết tranh chấp.
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest
- Bài viết trong lĩnh vực pháp luật nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
- Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết
- Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật:1900 6198,E-mail:info@everest.org.vn.
Bình luận